Eklem içi kök hücre tedavisi

Eklem İçi Kök Hücre Tedavisi

Kök hücre tedavisi, kemik kas eklem sağlığında yeni bir tedavi dönemini başlatmıştır. “Kişinin kendi doğal hücreleri ile eklem ve dokularını onarıp, yenileyebilme dönemi…” Yüzyıllardır bilim adamları bazı hayvanların kaybettikleri vücut parçalarını tekrar üretebildiklerini bilmektedirler.İnsanlar da deniz yıldızı veya bazı sürüngenler gibi doku yenileyebilme yeteneğine sahiptirler.

Kopan bir parmağın yerine yenisini yapmasa da vücudumuz sürekli olarak derimizi,kanımızı yenilemektedir. İlk olarak 1950 yıllarında yapılan bilimsel çalışmalarda vücudumuzdaki bu hücre üreten ve yenileyen sistem üzerinde çalışmalar yapılmış ve kemik iliği transplantasyonu geliştirilmiştir.

1988’de ilk defa laboratuarda embriyonik kök hücreler canlı tutulabilmiştir.Ardından vücudumuzun bozuk olan organlarına cerrahi olarak yapay dokuların yerleştirilmesi yerine kendi hücrelerimizle onarım tedavisi üzerinde çalışmalar yoğunlaşmıştır.Vücudumuzda yeni hücre yapma özelliğine sahip olan kök hücreler saptandığından bu yana çeşitli tedavi yöntemleri geliştirilmektedir.

Kök hücreler kanserden şeker hastalığına,kalp damar hastalıklarından beyin-sinir sistemi hastalıklarına kadar ve son olarak da kemik kas eklem hastalıkları gibi pek çok ciddi durumda umut vaat etmektedir.

Eklem kireçlenmesinde kök hücre tedavisi

OA’de kıkırdaktaki hücre yıkımı artmış ve kıkırdak hücrelerini üreten kondrositler yetersiz kalmışlardır.Bu durumda yeniden kıkırdak üretimi yapabilecek olan kondrositlere dönüşebilen kök hücreler ile tedavi şansı ortaya çıkmıştır.

Yetişkinlerde kemik iliğinden elde edilen taze kök hücrelerin eklem içine enjeksiyonu sonrası,kıkırdak üreten kondrositlere dönüştükleri saptanmıştır.

Kıkırdak dokusu sinir ve damar içermediğinden kök hücrelerin tek tip hücreye dönüşmesi yeterli olmaktadır.Yapılan klinik çalışmalar kök hücrelerin OA’lı hastalarda incelmiş ve zayıflamış kıkırdağı onardığını ve kalınlaştırdığını göstermektedir.

Böylece eklem adeta gençleşmekte ve kişi ameliyata gerek kalmadan günlük yaşam aktivitelerini sürdürebilir hale gelmektedir.Kök hücre tedavisinin gelişmesi ile birlikte yakında eklem protezi ameliyatlarına gerek kalmayacağı da öngörülebilir.

Kemik iliğinden kök hücre nasıl elde edilir ve uygulanır?

Steril ameliyathane ortamında Ortopedi Uzmanı tarafından yapılan kısa,basit bir cerrahi işlem ile kemik iliği alınır.Kişinin leğen kemiğinin arka üst tarafından yapılan lokal anestezi sonrası,özel bir iğne ile kemik iliğinden 50-60cc kök hücrelerden zengin kemik iliği dokusu aspire edilir.

Lokal anestezi ile yapıldığından işlem sırasında kişi ciddi bir ağrı duymaz.Elde edilen kemik iliğindeki kök hücreleri yoğun olarak ayrıştırabilmek için özel bir teknik ile santrifüj edilirler.Santrifüj sonrası elde edilen kemik iliğinin yoğun taze kök hücre içeren bölümü,bekletilmeden,taze olarak hastaya uygulanır.

Eklem kireçlenmesinde taze kök hücreler doktor tarafından kişinin ekleminin içine enjeksiyon yapılarak verilir.Beraberinde kök hücrelerin kıkırdak hücresi üretimini hızlandırmak için kişinin yine kendi kanından elde edilmiş olan trombositten zengin plazma da eklem içine ek olarak yapılabilir.

Enjeksiyon sonrası kişi günlük hayatına döner ancak 1 hafta süre kısmi istirahat önerilir.Bu dönemde işlem yapılan eklem aşırı kullanılmamalı ve korunmalıdır.Duruma göre doktoru koltuk değneği veya ortez kullanmasını önerebilir.

Enjeksiyon sonrası eklem ağrısında artış ve şişlik görülebilir.Bu durumda basit analjezikler(parasetamol) dışında ağrı kesici ilaç kullanılmamalı ve buz uygulaması yapılmamalıdır.Bunlar kök hücreler üzerinde olumsuz etki göstereceğinden tedavinin başarısını azaltır.

Hangi durumda uygulanabilir?

Eklem kireçlenmesinde (diz,kalça,ayak bileği,omuz,el)
Kaynamayan kırıklarda
Avasküler nekrozda (kalça,omuz,diz,ayak bileği)
Menisküs,labrum yırtıklarında
Kas-tendon yırtıklarında